Cumulus

Fot. Robert Marcinowicz/Sieć Obserwatorów Burz

Cumulus – chmura kłębiasta piętra niskiego, pochodzenia konwekcyjnego. Powstaje w skutek kondensacji pary wodnej, zawartej w troposferze, która uniesiona prądem wstępującym przekracza poziom kondensacji. Podczas wyżowej aury typowy Cumulus utrzymuje się przez około 15-30 minut. W sprzyjających warunkach mogą przeistoczyć się w chmurę Cumulonimbus. Nadal jednak w stadium Cumulusa mogą generować opady, trąby lądowe, szkwał, a nawet wyładowania.

Kształtem przypomina baranka, kalafior lub mocno skłębioną watę cukrową. Wyróżnia się cztery gatunki tej chmury:

• Cumulus fractus (Cu fra) – postrzępiony kłaczek o grubości najwyżej kilkuset metrów. Nie posiada jeszcze wyraźnej, płaskiej podstawy, ani kalafiorowatego szczytu. Pierwsze stadium rozwoju chmury Cumulus.
• Cumulus humilis (Cu hum) – niewielka, spłaszczona chmura o płaskiej podstawie, czasami ciemnej, oraz o kalafiorowatym szczycie. Podczas wyżowej pogody zazwyczaj utrzymuje się kilkadziesiąt minut. Najczęściej bardziej płaski niż wysoki
• Cumulus mediocris (Cu med) – stadium przejściowe między Cumulus humilis a Cumulus congestus. Wypiętrzająca się chmura Cumulus, mniej więcej tak samo szeroka jak wysoka. Może dawać słaby opad.
• Cumulus congestus (Cu con) – ostatnie stadium przed chmurą Cumulonimbus Calvus. Wyższy niż szeroki, przypominający wąską wieżę. Może generować opady, lub nawet wyładowania.

Zjawiskami towarzyszącymi są między innymi: opad atmosferyczny, virga, lej kondensacyjny (lub nawet trąba lądowa), pannus, pileus, chmura szelfowa i velum.