Tornado EF4 w USA

W poniedziałek przez stan Missisipi przeszło tornado, które zraniło 63 osoby i uszkodziło ponad 200 budynków mieszkalnych. Łącznie pozostawiło szlak długości 98 km, a największe szkody wystąpiły w mieście Hattiesburg. Wysłany dzisiaj „damage survey team” (mamy wątpliwości jak to ma brzmieć po polsku – zespół oceniający szkody?) określił siłę zjawiska na EF4 w pięciostopniowej skali – prędkość wiatru osiągała maksymalnie 280 km/h.

Dla porównania, niewiele słabsza polska trąba z 14/07/2012 notowała prędkości wiatru na poziomie maksymalnie 260 km/h. Przeszła trzykrotnie krótszy szlak i uszkodziła 29 budynków mieszkalnych, zabijając 1 osobę i raniąc 11 innych. Na każdy uszkodzony budynek w Polsce zranionych było 0,41, a w Stanach Zjednoczonych 0,32 (iloraz liczby rannych przez liczbę uszkodzonych budynków mieszkalnych). Jak widać, mimo generalnie mocniejszego budownictwa i – w tym przypadku – słabszej trąby, w Polsce było relatywnie więcej rannych. Wpływ na to ma sprawność systemu ostrzegania (którego u nas praktycznie nie ma).

Wspominamy o systemie ostrzegania, ponieważ poniedziałkowe tornado w USA było świetnym pokazem sprawności amerykańskiego systemu. Pierwsze ostrzeżenie przed tornadem („tornado warning”) zostało wydane o 16:11 na część hrabstwa Marion – 17 minut przed zejściem tornada. Jak widać (m.in. na obrazku wyżej), ostrzeżenia są bardzo dokładne przestrzennie i czasowo. Drugie ostrzeżenie zostało wydane o 16:42 na West Hattiesburg, na 30 minut przed nadejściem zjawiska. Wkrótce do służby zaczęły docierać liczne raporty obserwatorów, którzy widzieli duży lej. Wszystko wskazywało na to, że tornado uderzy w miasto Hattiesburg, stąd o 16:57 wydano ostrzeżenie krytyczne („tornado emergency”), 23 minuty przed. Nikt nie ma wątpliwości, że sprawny system ostrzegania uratował wiele żyć.

Na sprawność systemu składają się cztery czynniki:
– służba meteo korzystająca z radarów
– gęsta sieć obserwatorów
– kanały dystrybucji ostrzeżeń (ostrzeżenia trafiają do prawie wszystkich zainteresowanych)
– edukacja meteorologiczna (ludzie wiedzą co zrobić po otrzymaniu ostrzeżenia)
Wszystkie są bardzo dobrze dopracowane w USA. W Polsce – żaden z nich nie funkcjonuje. Pytanie brzmi: czy potrzeba takiego systemu w naszym kraju?

Naszym zdaniem potrzeba. Nikt nadal nie wie czy zmiany klimatyczne będą miały wpływ na gwałtowność zjawisk atmosferycznych. Jeśli będą miały lub już mają – to nie tylko będzie potrzeba, ale i konieczność skonstruowania odpowiedniego systemu. Nawet jeśli liczba silnych trąb w Polsce pozostanie stała, zawsze istnieje ryzyko przejścia takiej trąby przez miasto, co samo w sobie może pociągnąć zdecydowanie większą liczbę ofiar.

Źródła: Storm Prediction Center, Weather.com, Yahoo Weather, liczba uszkodzonych budynków na podstawie informacji wojewodów.